Virtuele onderzoeksomgeving



Een Virtual Research Environment (VRE) is een virtuele werkomgeving voor onderzoekers. Hoe je een goede werkomgeving inricht zal per onderzoeker verschillen | SURF, 2019a




Een virtuele onderzoeksomgeving (VRE) ondersteunt de workflow van de onderzoeker en biedt een veilige werkomgeving. In deze paragraaf laten we een aantal voorbeelden zien van VREs-in-wording.

Van datamanagementsysteem naar VRE

In Nederland realiseren meerdere universiteiten, hogescholen en universitair medische ziekenhuizen virtuele werkomgevingen (VREs) voor onderzoekers (SURF, 2019a). VRE's bouwen verder waar datamanagementsystemen ophouden. Datamanagementsystemen huisvesten eerst tijdelijke bestanden waar onderzoekers aan samen kunnen werken en waarvan nog niet duidelijk is of ze (en welk deel ervan) in een langetermijnarchief opgenomen zullen worden. Daarna en daarnaast bestaat de mogelijkheid om de data - met een druk op de knop - automatisch te archiveren of publiceren. Op dat moment is er sprake van een datapublicatie. In hoofdstuk IV komen we hier op terug. 

Voorbeelden van datamanagementomgevingen zijn:

  • Dataplatform
    Meer dan 30 Nederlandse gemeenten maken gebruik van CKAN (n.d.) software in hun Dataplatform (Civity, n.d.).
  • OpenEarth 
    OpenEarth (n.d.) is een open source initiatief om data, modellen en tools op het gebied van marine and coastal engineering te bewaren en te delen. Het is een succesvol initiatief dat ontstaan is in de onderzoeksgemeenschap zelf en wereldwijd wordt overgenomen en gebruikt.
  • YODA (UtrechUtrecht University n.d.t University)
    YODA is het datamanagementsysteem voor de Universiteit Utrecht. De volgende stap voor YODA is het doorontwikkelen tot een heuse VRE (Utrecht University, 2019) met toegang tot een breed scala aan applicaties die onderzoek ondersteunen en versnellen. De Universiteit Utrecht gaat kijken of zij daar ResearchCloud van SURF (n.d.a en n.d.b.) voor kan gebruiken. 

VREs in ontwikkeling 

Leiden (Leiden University, n.d.), Groningen (University of Groningen, 2019) en Maastricht (Maastricht University, n.d.) hebben een VRE up and running.  Ook Erasmus MC, UMC Utrecht en Radboudumc timmeren aan de weg met hun VRE (SURF, 2019b). Ze zijn bezig met het wereldwijd implementeren en doorontwikkkelen van anDREa, zoals ze hun VRE noemen. Onderstaande illustratie geeft een indruk van hoe anDREa onderzoekers in verschillende fasen van de onderzoekscyclus ondersteunt. 




In de spotlight

  • D4Science biedt een directory van VREs (D4Science, n.d.). 
  • Ever-est (n.d.) is een VRE-in-wording voor de aardwetenschappen. 
  • De European Open Science Cloud biedt een ingang naar diverse VRE's en dat zullen er in de toekomst naar verwachting steeds meer worden.  
  • Het Open Science Framework (n.d.) en HubZero (n.d.)  bieden een open source projectmanagement ondersteuningsomgeving (samenwerkingstool) voor alle fasen in de onderzoekscyclus. OSF wordt bijvoorbeeld ook ingezet bij preregistratie. 





Bronnen

D4Science (n.d.) Explore virtual research environments. https://services.d4science.org/explore

DANS (n.d.). DataverseNL. https://dans.knaw.nl/nl/over/diensten/DataverseNL

Ever-est (n.d.) https://ever-est.eu/

Hubzero (n.d.). https://hubzero.org/  

Leiden University (n.d.). Virtual Research Environments. https://www.library.universiteitleiden.nl/research-and-publishing/collaboration-tools 

Maastricht University (n.d.). Virtual Research Environment - VRE. Research Support. https://library.maastrichtuniversity.nl/research-support/vre/ 

OpenEarth (n.d.) https://www.openearth.nl/

Open Science Framework (n.d.). https://osf.io/

SURF (n.d.a.). Get started with SURFsara’s Research Cloud. https://researchclouddocs.readthedocs.io/en/latest/get_started.html

SURF (n.d.b.). SURF nationale research could. Ondersteuning van onderzoek, en samenwerking. [slides]. https://www.surf.nl/files/2019-03/track-4.1---surf-nationale-research-cloud.pdf  (Zie https://www.surf.nl/agenda/informatiebijeenkomst-virtual-research-environment-vre voor alle presentaties)

SURF (2019a, 3 June). Virtual Research Environments. Informatiebijeenkomst 3 juni 2019 [Slides]. https://www.surf.nl/files/2019-06/2.%20Welkom%20en%20introductie%20VRE%20%28Irene%20Nooren%20-%20SURF%29.pdf (Zie https://www.surf.nl/agenda/informatiebijeenkomst-virtual-research-environment-vre voor alle presentaties)

SURF (2019b, 3 June). accessible network Digital Research Environment alliance. [Slides]. https://www.surf.nl/files/2019-06/8.%20AnDREa%20%28Arnoud%20van%20der%20Maas%20-%20Radboudumc.pdf (Zie https://www.surf.nl/agenda/informatiebijeenkomst-virtual-research-environment-vre voor alle presentaties)

University of Groningen (n.d.). https://www.rug.nl/datafederationhub/events-and-news/vre.pdf

Utrecht University (n.d,).Yoda - a research data management service. https://www.uu.nl/en/research/yoda

Utrecht University (2019, 19 Februay). How to tell if you need to take Research Cloud for a Testdrive? https://www.uu.nl/en/news/how-to-tell-if-you-need-to-take-research-cloud-for-a-testdrive